Yıllardır anlatmaya çalışmamıza rağmen maalesef anlamamış olan ciddi bir kitle olduğunu gördüğüm için yazma gereği duyuyorum.
Bana gelen arama, mesajlar vb. kanallardan sorulan soru ve beklentilerden de anladığım üzere bir çok insanın ayırt etmekte zorlandığı bir konu bu.
Psikologlar Üniversitelerin 4 yıllık (hazırlık da okumuşsa 5 yıl) Psikoloji bölümlerinden mezun olarak Psikolog ünvanını alırlar. Ancak bir çok alanda çalışmak için bu ünvan yeterli olmamakta ve uzmanlaşmak istedikleri alanda da (Klinik Psikoloji, Sağlık Psikolojisi, Gelişim Psikolojisi, Psikolojik Danışmanlık, Endüstriyel Psikoloji gibi bir çok uzmanlık alanı vardır) Üniversitelerin ilgili programlarından Yüksek Lisans eğitimi alırlar. Bu yüksek lisans eğitimi Master da dediğimiz programlar ve bunun üzerine de özellikle akademik kariyer de yapmak isteyenler için Doktora eğitimleridir. Master ortalama 2 yıl, Doktora ise 3 yıl sürer. İlgili programları başarıyla tamamlayanlar Uzman ya da Doktor ünvanını meslek ünvanlarına eklerler.
İşte ilk karışıklık burada doğuyor. Doktora eğitimi yapmış olan kişiler Akademik anlamda Doktor ünvanını alırlar. (Tüm bilim dallarında Doktor ünvanını almış kişiler vardır). Psikologlar Uzman ya da Doktor ünvanını almış olsalar da bu kendi bilim alanları için geçerli bir ünvandır. Bu onların Hekim oldukları anlamına gelmiyor yani. Hekim yerine daha çok Doktor demek tercih edildiği için bir karışıklık söz konusu. Sonuç Psikologlar Hekim değildir. Hekim olmak için Tıp fakültelerinin 6 yıllık Tıp bölümünü tamamlamak ve üzerine de 3-4-5 yıl gibi sürebilen uzmanlık eğitimlerini yaparak Uzm. Hekim olarak mesleklerini icra ederler.
Psikologlar Bazı Lisans programlarında varsa bazı temel tıp derslerinden de yükümlü olabilirler; Fizyoloji, Anatomi, Nörofizyoloji, vb. dersler gibi. Örneğin benim Psikoloji Lisans (İstanbul Üniv.) eğitimimde Cerrahpaşa Tıp fakültesinden bazı temel tıp eğitimlerini almıştık. Çapa Tıp fakültesinden Psikiyatri seminer derslerini takip ediyorduk vs. Ama bunlar bizi hekim yapmıyor tabi. Kendi alanımızla ilgili olarak öğrenmemiz gereken bazı temel bilgileri almış oluyoruz sadece.
Lütfen Psikologlardan bedensel sağlığınızla ilgili konularda bilgi veya yardım istemeye ve almaya kalkışmayın, biz hekim değiliz.!!
Diğer bir karışıklık da yine aynı konuya dahil aslında ama vurgulanması gerekiyor.. Psikiyatrist ile Psikolog ayrımında da sorunlar yaşanması.. Dediğim gibi Psikolog Hekim değil, ama Psikiyatrist 6 yıllık temel tıp eğitimi üzerine 4 yıllık psikiyatri ihtisası yapmış hekimlerdir. Psikologlar hekim olmadıklarından ilaç tedavisi veremezler, böyle bir eğitimleri de yetkileri de yoktur zaten, ama ruh sağlığı alanında çalışan psikologların psikiyatrik ilaçlar hakkında bilgi sahibi olması gereklidir. Psikologlar ruh sağlığı veya danışma psikolojisi alanlarında çalışırken ilaç veya fiziksel tedaviler dışında bir çok bilimsel yöntemi kullanarak Danışanlarına sorunları ile ilgili yardım ederler. Psikolojik Danışmanlık veya Psikoterapi gibi yöntemler Psikiyatristin vereceği ilaç tedavisinin bir alternatifi değildir, tamamlayıcısı veya kombine tedavilerde kullanılan ortak unsurlardır.
Tüm meslekler insanlık için gerekli ve saygındırlar. Hekimlik de, öğretmenlik de, mühendislik de, eczacılık da, mimarlık da avukatlık da, Psikologluk da ve saymayacağım onlarca meslek de mensupları işini doğru yaptıkça eşit derecede saygındırlar. Yeterki mesleği uygulayanlar bilimsel sınırlar içinde ve kendi etik değerlerine saygılı biçimde ve kimse diğerinin alanına müdahale etmeden, küçümsemeden işlerini yapsınlar. Ama toplumda farklı alanlardan farklı beklentiler yanlış anlamalar hep söz konusu oluyor. bunu düzeltmesi gereken de biz meslek mensuplarıdır. İnsanlara doğru ve yeterli bilgilendirmeler yaparak, yanlışların düzeltilmesine katkıda bulunmalıyız.
Lütfen bu yazımı siz de paylaşarak daha çok insanın bilgilenmesine katkıda bulununuz.
Saygı ve sevgilerimle..
Uzm. Psikolog Bülent Korkmaz
Uzm. Psikolog Bülent Korkmaz 