Şizofreni (schizophrenia) bir akıl hastalığı (psikoz) türüdür. Psikotik bozukluklar içinde en sık görülenidir. Kalıtımsal ve psikososyal faktörlerin birlikte (etkileşimi) bir etkisi ile şizofreninin ortaya çıktığı düşünülmektedir. Gerçeği değerlendirme yeteneğinin ileri derecede bozulduğu ciddi ruhsal bozukluklardan birisidir. Şizofreni genellikle ilk gençlik döneminde (15-25 yaş) başlar. Bazen belirtileri belirgin olabilir, bazen de sinsice ilerleyebilir. Bir tür ruhsal bölünme, parçalanma ile karakterizedir. Genel olarak belirtileri şunlardır: Düşünce biçimi, akışı ve içeriğinde ve çağrışımlarda bozulma, duygulanımda ani ve hızlı değişimler, iniş çıkışlar, uyku bozuklukları, nedensiz korkular, içe kapanma, sosyal ilişkilerin azalması, uyumsuzluk, başarının düşmesi, görev ve sorumlulukların yapılamaması gibi belirtilere gerçek dışı düşünce ve inanışlar (hezeyanlar), halüsinasyonlar (görsel ve işitsel), yanılsamalar (illüzyonlar), anlamsız sözcükler türetme, laf salatası biçiminde konuşma, bazen tepkisizlik, donma (katatonik), basmakalıp tekrarlayan hareketler (stereotypic), güdüsel (impulsive) davranışlar, bazen taşkınlık (manic) ve saldırganlıklar vb. gibi daha ciddi belirtiler eklenir. Şizofreni hastalığının çeşitli alt türleri vardır ve klinik izleme ve gözlem sonucu ayırıcı tanılara ulaşılır. Şizofreni tedavisi güç ve çok uzun sürebilen bir hastalıktır. Tedavisinde öncelikle ilaç ve ECT (Electro Convulsive Therapy) olmak üzere çeşitli psikoterapilerin ve psikososyal destek ve rehabilitasyon programlarının ve aile ve çevre ile ilgili psikolojik danışmanlık desteklerinin verilmesi yararlıdır.
Uzm. Psikolog Bülent Korkmaz
Uzm. Psikolog Bülent Korkmaz 